Το Θέμα και η Φωτογραφία

Παρουσίαση βιβλίου

Το θέμα αυτού του βιβλίου είναι το θέμα της φωτογραφίας και αυτό από μόνο του το κάνει ελκυστικό ανάγνωσμα για το σοβαρό φωτογράφο (ερασιτέχνη ή επαγγελματία). Εφόσον η φωτογραφία έχει πάντα σχέση με το θέμα της (σε αντίθεση με άλλες τέχνες) γιατί δεν γράφονται βιβλία που να πραγματεύονται μόνο αυτή τη διάστασή της αναρωτιέται ο συγγραφέας...

Η φωτογραφία είναι η τεχνική και η τέχνη που πάντα μας βάζει  απέναντι σε ένα θέμα, απέναντι σε συγκεκριμένες εικόνες που είχε  ο φωτογράφος μπροστά στο φακό του και θέλησε να μας τις δείξει. Αυτό είναι το βασικό χαρακτηριστικό της και η μεγαλύτερη δυσκολία που πρέπει να ξεπεράσει ο δημιουργός που φιλοδοξεί να κάνει τέχνη.

Η ζωγραφική μπορεί να είναι όσο αφηρημένη θέλει και κανείς να μην αναρωτηθεί για το ποιο είναι το θέμα της. Η φωτογραφία όμως όσο και να παίξει με την τεχνική πάντα μας δείχνει κάτι συγκεκριμένο (σπάνιες οι εξαιρέσεις). Εδώ να σημειώσουμε ότι υπάρχουν δυο διαστάσεις του θέματος και αυτό τελικά την κάνει στα χέρια καλλιτεχνών τέχνη: α) το θέμα που δείχνει η εικόνα (π.χ. το πορτρέτο ενός ανθρώπου ή ένα αστικό τοπίο) και β) το θέμα που έχει στο μυαλό του ο φωτογράφος (όταν μας τη δείχνει, γιατί πολλές φορές την τραβάει αυθόρμητα) - π.χ. η απορία του για αυτό που συμβαίνει μπροστά του, ο φόβος του θανάτου ή η χαρά που κουβαλάει μια ανοιξιάτικη μέρα στη φύση...

O Παναγιώτης Παπαδημητρόπουλος στο βιβλίο του "Το Θέμα και η Φωτογραφία" υποστηρίζει ότι για να είναι μια φωτογραφία καλή πρέπει να ξεχωρίζει σε τρία επίπεδα: α) στο θέμα της, β) στο τρόπο που χειρίζεται τα μέσα του ο φωτογράφος (αν εξελίσσει για παράδειγμα την τέχνη της φωτογραφίας) και γ) στο πνεύμα που κουβαλάει, στην προσωπική ματιά του δημιουργού. Εδώ έχουμε να πούμε ότι είναι πολύ δύσκολο να διαχωρίσουμε μεταξύ τους αυτούς τους τρεις παράγοντες - μάλιστα στο υψηλό έργο τέχνης (και φωτογραφικής τέχνης) είναι αδύνατος αυτός ο διαχωρισμός (το θέμα και η μορφή είναι σφικτά δεμένα). 

Ο συγγραφέας αναφέρεται στη δύναμη που έχει το σύνολο από μια σειρά φωτογραφιών για να δείξει το όραμα ενός φωτογράφου, πιστεύει ότι δεν είναι δυνατόν αυτό να συμβεί με μια δυο φωτογραφίες. Σε αυτό συμφωνούμε. Υποστηρίζει όμως ότι χρειάζονται και κείμενα για να καταλάβουμε αυτό το όραμα - να γράφει ο φωτογράφος σκέψεις, λεζάντες, τίτλους (ακόμη και πάνω στη φωτογραφία) και γενικά να παρουσιάζει και κείμενα μαζί με τη δουλειά του. Αυτό όμως έρχεται σε αντίθεση με την αυτοδυναμία της φωτογραφίας ως τέχνης!

Στο βιβλίο παρουσιάζονται αναλύσεις φωτογράφων που έχουν ταυτιστεί με συγκεκριμένα θέματα, τα οποία όμως τα χειρίστηκαν με το δικό τους προσωπικό, ιδιαίτερο φωτογραφικό τρόπο ο καθένας. 

Επίσης έχει πολλές φωτογραφίες του συγγραφέα, οι οποίες αποτελούνται από διάφορες φωτογραφίες (φωτο-μοντάζ) και κείμενο. Ο Π.Π. υποστηρίζει ότι η φωτογραφία πρέπει να προχωράει και να πειραματίζεται, ενώ σημειώνει ότι είναι γενικά συντηρητική η στάση των περισσότερων φωτογράφων. Ενδιαφέρον σημείο είναι και η αναφορά του σε φωτογράφους που είχα τη διάθεση και την ικανότητα να πειραματιστούν με επιτυχία και με άλλες τέχνες (π.χ. ο William Klein με τον κινηματογράφο) και τελικά όπως είπε και κάποιος: Η φωτογραφία γίνεται τέχνη μόνο στα χέρια ενός καλλιτέχνη!

Παναγιώτης Παπαδημητρόπουλος, Το Θέμα και η Φωτογραφία,
University Studio Press, Θεσσαλονίκη 2017

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΣΗΣ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΟΥ ΓΥΜΝΟΥ (workshop)

Φωτ.: Ανδρέας Σπίνος

Kυριακή 12 Μαΐου 2019

Στο νέο CINEMARIAN Αθήνα (Σισμάνη 16, 300 μ. από το Μετρό Φιξ)

  Ώρες: 10:30  - 13:00 (ίσως και παραπάνω - εξαρτάται από τον αριθμό συμμετεχόντων)

Κόστος: 30 ευρώ, μαθητές του Ανδρέα Κατσικούδη και  Δημήτρη Ρουστάνη 25 ευρώ

Άτομα: ως 12 συμμετέχοντες - ο καθένας δημιουργός θα έχει και το δικό του χρόνο με το μοντέλο για να φωτογραφίσει με το φως και τρόπο που θέλει.

Θα υπάρχουν τουλάχιστον δυο μεγάλα φώτα κι ένα σποτ, μαύρο φόντο και ανακλαστήρες. Εκτός από φωτογραφία στούντιο το Cinemarian προσφέρει κι άλλους χώρους (σαλόνι που θυμίζει σπίτι, σκάλα, μικρό μπαρ) για μια φωτογράφιση πιο φυσική και δημιουργική βασισμένη σε κινηματογραφικές επιρροές και καθημερινές καταστάσεις.

Το μοντέλο μας (η Μαίρη) είναι έμπειρο.

Βοηθάει σίγουρα αν έχετε SLR, αλλά μπορούν να συμμετέχουν και αρχάριοι φωτογράφοι με ότι εξοπλισμό έχουν καθώς θα υπάρχει βοήθεια όσο αφορά το φωτισμό και τις πόζες. Προαιρετικά φέρνετε αντικείμενα (props) που θα σας βοηθήσουν να σκηνοθετήσετε τις λήψεις σας.

Οι καλύτερες φωτογραφίες θα πάρουν μέρος στην έκθεσή μας ΓΥΜΝΑ ΒΛΕΜΜΑΤΑ στο Cinemarian 7- 9 Ιουνίου 2019 με συντονισμό του Κώστα Σταμπάνη (πληροφορίες μόνο για την έκθεση: kstabanis@hotmail.com )

Εισηγητές: Ανδρέας Κατσικούδης, Δημήτρης Ρουστάνης

Κρατήσεις θέσεων: akatsikoudis@yahoo.com (όνομα, κινητό και στο θέμα να αναφέρεται ότι αφορά το Εργαστήρι Γυμνού)

Ο Δ. Ρουστάνης είναι επαγγελματίας φωτογράφος από το 1994 και μέλος της καλλιτεχνικής ομάδας φωτογραφίας ΔΙΑΦΡΑΓΜΑ 26. Διοργανώνει εξειδικευμένα φωτογραφικά σεμινάρια (π.χ. καλλιτεχνικό γυμνό και πορτρέτο σε studio και εξωτερικούς χώρους).

Ο Α. Κατσικούδης είναι εκπαιδευτικός, φωτογράφος και σκηνοθέτης. Διδάσκει φωτογραφία και κινηματογράφο στο Cinemarian

 

Το ταξίδι ξεκινάει από μέσα σου

Φωτ.: Adria Mitu (Βουκουρέστι)

Για να κάνεις τέχνη θέλει δουλειά και μελέτη! Μελέτη όχι τόσο της τεχνικής, όσο της ίδιας της τέχνης. Της αισθητικής και των ιδεών της. Τόσα χρόνια που μελετάω ιστορία τέχνης βλέπω ανθρώπους παθιασμένους που δούλευαν σκληρά, με στόχους, όραμα, επιρροές από παντού, λάθη και πειραματισμούς, για να φτάσουν να ξέρουμε σήμερα τα έργα τους. Σήμερα όμως, λίγοι ενδιαφέρονται να μελετήσουν ή να προσπαθήσουν με επιμονή. Οι περισσότεροι νομίζουν ότι έχουν ταλέντο (κάποιοι σίγουρα θα έχουν) και αυτό τους αρκεί.

Απόσπασμα από τη συνέντευξη που έδωσα στη Βίλλυ Καλιγά για την Athens Voice 

Διαβάστε όλη την συνέντευξη εδώ!

Εικαστικές Δράσεις (βιβλίο)

Δανάη Χονδρού, Εικαστικές Δράσεις 

Διαβάζω χρόνια για τις διάφορες μορφές performance στα βιβλία ιστορίας τέχνης και κάποιες φορές είχα την τύχη να παρακολουθήσω κι από κοντά (το ετήσιο φεστιβάλ που κάνουμε ως ΔΙΑΦΡΑΓΜΑ 26 πάντα θα έχει κάποιες σχετικές δράσεις). Για πρώτη φορά όμως διαβάζω στα ελληνικά μια ολοκληρωμένη μελέτη για το θέμα.

Η μοντέρνα τέχνη και ο μεταμοντερνισμός εμπεριέχουν ως καλλιτεχνικά έργα γεγονότα, (άυλες) εικαστικές δράσεις (όπως τις ονομάζει η συγγραφέας), επιτελέσεις (όπως σε άλλα βιβλία αναφέρονται), πεφόρμανς (performance) όπως οι περισσότεροι τις ονομάζουν. Άλλα ονόματα (που έχουν σχέση και με την ιστορική τους εξέλιξη): happening, event, body art, aktion κ.ά.

Με πρωτοπόρους τους Φουτουριστές και συνεχιστές τους ντανταϊστές και σουρεαλιστές, από το ξεκίνημά τους είχαν κάτι το πρωτοποριακό που ήθελε άμεση ανταπόκριση από τον κόσμο, συχνά την πρόκληση και το σοκ, κι άλλες φορές απλά μια αλληλεπίδραση που δεν θα είχε κάτι για να πουληθεί και να αγοραστεί. Οι εικαστικές δράσεις μαζί με τα ready made έργα και την αντι-τέχνη των ντανταϊστών άλλαξαν τους ορισμούς της τέχνης.

Αυτό που μένει από μια περφόρμανς είναι το βίντεο και οι φωτογραφίες, μα πάνω από όλα οι προσωπικές εμπειρίες των θεατών και του καλλιτέχνη ή καλλιτεχνών (για πολλούς από αυτούς είναι μια λυτρωτική πράξη αυτής η μορφής έκθεση).

Πολλές από τις δράσεις που αναφέρονται θα αφήσουν άφωνο όσους δεν γνωρίζουν αυτή τη μορφή τέχνης και θα αναρωτηθούν "είναι τέχνη αυτό;". Δύσκολη ερώτηση, όχι τόσο για το τολμηρό των πράξεων και την παραδοξότητα πολλών από αυτών, όσο γιατί κάποιες φορές, ειδικά για κάποιους καλλιτέχνες, αμφισβητείς την ειλικρίνεια τους - αλλά τέχνη δεν είναι κι αυτό το παιχνίδι που παίζουν ορισμένοι πονηροί με μας; Αναφέρομαι στην εκτός ορίων προκλητικότητα κάποιων που φωνάζει από μακριά προσέξτε με, είμαι καλλιτέχνης, είμαι εδώ και θα γίνω νούμερο ένα! 

Γιατί στη σύγχρονη τέχνη όλα μπορούν να γίνουν μόδα και να βοηθήσουν άμεσα ή έμμεσα την τσέπη του καλλιτέχνη (δεν είναι από μόνο του κακό αυτό), ακόμη κι όταν παρουσιάζει δράσεις με το σώμα του για να αμφισβητήσεις τα πάντα. Από την άλλη υπάρχουν καλλιτέχνες που ορκίζονται στις δράσεις αυτές. Δεν έχω τίποτα να σου πουλήσω ή να σου επιβάλω, θέλω απλά να ζήσουμε μαζί μια εμπειρία που ίσως μας αλλάξει (έστω λίγο) και τους δυο - κι αυτό, ναι, είναι τέχνη!

Καλογραμμένο και εμπεριστατωμένο βιβλίο από άνθρωπο που αγαπάει την τέχνη και καταλαβαίνει τι γράφει και γιατί. Να το διαβάσετε (αν μη τι άλλο... ως ένα μάθημα δημιουργικότητας!).


Δανάη Χονδρού, Εικαστικές Δράσεις, εκδόσεις Απόπειρα, Αθήνα 2006

(Γράφω ένα βιβλίο για τη φωτογραφία ως τέχνη και πάνω από τα μισά βιβλία που έχω ήδη χρησιμοποιήσει ως βιβλιογραφία δεν έχουν άμεση σχέση με τη φωτογραφία, κάποια από αυτά ούτε καν με την τέχνη - νομίζω ότι θα βγει κάτι ενδιαφέρον!)

ΓΚΡΑΓΚΑΝΤΑ, Γιάννης Ρίτσος

ΠΩΣ ΕΓΙΝΑΝ - είπε - με τον καιρό για σένα οι άνθρωποι -

ύποπτοι, μακρινοί ψηφοφόροι σ΄ ένα αόριστο μέλλον,

αυτό μονάχα, κι ούτε αυτό, ούτε ψηφοφόροι,

και τότε ακόμη που μπορούσες να πιστέψεις

στο ελάχιστο άχυρο φυλαγμένο στη μασκάλη του πελαργού,

μονάχα ψηφοφόροι, κι ούτε - χαμένοι κ' οι ψήφοι.

(απόσπασμα)

Γιάννης Ρίτσος,
ΓΚΡΑΓΚΑΝΤΑ,
Κέδρος, 14 έκδοση, 1983

(το βιβλίο το δανείστηκα από τη δανειστική βιβλιοθήκη του Ευγενίδειου Ιδρύματος)

Έκθεση Καλλιτεχνικού Γυμνού στο Cinemarian

Φωτ. Ανδρέας Κατσικούδης (όχι αναπαραγωγή παρακαλώ)

7 - 9 Ιουνίου 2019 

Δικαίωμα συμμετοχής έχουν όσες κι όσοι έχουν πάρει μέρος έστω και σε ένα εργαστήρι γυμνού (έξω ή μέσα) που έχουμε οργανώσει!

Στείλτε μας 10 - 15 φωτογραφίες σας στο kstabanis@hotmail.com

Κώστας Σταμπάνης, υπεύθυνος διοργάνωσης, θα σας απαντήσει ότι έλαβε το email (διαφορετικά ξαναστέλνετε ή επικοινωνείτε με εμένα)

Οι φωτογραφίες θα πρέπει να είναι σε μέτρια ανάλυση (ένα μεγαμπάιτ φτάνει), χωρίς λογότυπο.

Στείλτε τις φωτογραφίες σας για επιλογή στο email του Κώστα ως 14 Μαΐου 2019 .

Επόμενο εργαστήρι γυμνού Κυριακή 12 Μαΐου (στείλτε μήνυμα γράφοντας ΓΥΜΝΟ στο akatsikoudis@yahoo.com για να ενημερωθείτε για λεπτομέρειες ή ξαναμπείτε περίπου σε 15 μέρες σε αυτό το μπλογκ)

Δημιουργικά Πορτρέτα : Φιλμ νουάρ / Film Noir

Φωτ.: Μπάμπης Ντιρίντης

Σεμινάριο Φωτογράφισης σε studio

Σύνθεση, σκηνοθεσία, φωτισμός

Δημιουργικά Πορτρέτα : Φιλμ νουάρ / Film Noir

Κυριακή 14 Απριλίου στο Cinemarian

10:30 - 13:30

Ο χαμηλός φωτισμός πολλών κλασικών φιλμ νουάρ σχετίζεται με τις έντονες αντιθέσεις και την ποικιλία δραματικών φωτοσκιάσεων, ενός στυλ γνωστού ως κιαροσκούρο, όρος δανεισμένος από τη ζωγραφική της Αναγέννησης.

Τα πρόσωπα των χαρακτήρων μπορεί να κρύβονται εν μέρει ή ολόκληρα στο σκοτάδι, ενώ η ασπρόμαυρη κινηματογραφική λήψη θεωρείται σχεδόν απαραίτητη για μια ταινία του είδους, χωρίς ωστόσο να αποκλείονται και εξαιρέσεις.

Άλλα οπτικά μέσα που χρησιμοποιούνται συχνά είναι οι λήψεις ανθρώπων που καθρεφτίζονται σε έναν ή περισσότερους καθρέφτες, πλάνα μέσα από κυρτό ή παγωμένο γυαλί, παραμόρφωση εικόνας, απροσδόκητες γωνίες λήψης, λοξά κάδρα κλπ (*)

Το μοντέλο μας είναι ηθοποιός και θα βοηθήσει ώστε να  αποδοθεί η ατμόσφαιρα, σε συνδυασμό του κατάλληλου φωτισμού, των παραπάνω στοιχείων ώστε να υπάρχει στις φωτογραφίες σας το κινηματογραφικό ύφος του φιλμ νουάρ.

Θα υπάρχουν σταθερά φώτα (led), ανακλαστήρες και props (βοηθητικά αντικείμενα, όπως π.χ. καπέλα)

Το σεμινάριο μπορούν να το παρακολουθήσουν και αρχάριοι στη φωτογραφία (όπου θα μάθουν μέσα σε λίγο χρόνο βασικά πράγματα για το φως, κάδρο, σύνθεση, σκηνοθεσία), για να δημιουργήσουν άψογες φωτογραφίες για το πορτφόλιο τους.

Κόστος: 30 ευρώ (για τους μαθητές του Α. Κατσικούδη 20 ευρώ)

Κρατήσεις θέσεων και πληροφορίες: 

Δημήτρης Ρουστάνης, dimitriscanon@hotmail.com 

 697 2799787 , facebook: dimitris roystanis

Εισηγητές: Δημήτρης Ρουστάνης, Μπάμπης Ντιρίντης

Επιμέλεια: Ανδρέας Κατσικούδης

(*) Πηγή πληροφοριών για το φιλμ νουάρ: https://el.wikipedia.org

Ο Μπάμπης Ντιρίντης έχει παρακολουθήσει το σεμινάριο φωτογραφίας προχωρημένων που κάνω στο Cinemarian και ο Δημήτρης Ρουστάνης το σεμινάριο κινηματογράφου. Ο Μπάμπης είναι παθιασμένος ερασιτέχνης με εμπειρία σε πολλά είδη φωτογραφίας, ενώ ο Δημήτρης επαγγελματίας φωτογράφος και το ίδιο παθιασμένος με την καλλιτεχνική φωτογραφία. Έχουμε ήδη κάνει αρκετές επιτυχημένες εκδηλώσεις παρέα και σίγουρα θα συνεχίσουμε! Φυσικά και οι δυο είναι στη φωτογραφική μας ομάδα ΔΙΑΦΡΑΓΜΑ 26!

Προσοχή στο κενό!

Η φίλη μου και φωτογράφος Σοφία Δαλαμάγκα γράφει στη σελίδα της στο facebook για την εκμετάλλευση που δέχονται πολύ νέοι φωτογράφοι από ανθρώπους που μάλλον δεν αγαπούν τη φωτογραφία, αλλά τα χρήματά μας και σίγουρα δεν ξέρουν κάποια βασικά πράγματα που αφορούν την αγαπημένη μας τέχνη... Ακολουθεί το κείμενό της. 

Φωτ.: ΣΟΦΙΑ ΔΑΛΑΜΑΓΚΑ 

Σκέψεις για τις μπουτίκ φωτογραφιών και επιμέλεια τους 

Μιλάω συνέχεια με φωτογράφους που εκθέτουν σε ομαδικές εκθέσεις, σε χώρους που 150 κάδρα θα είναι στριμωγμένα, με άθλια τυπώματα, που δεν χωράνε καν μέσα στις κορνίζες. 

Σε χώρους που οι άνθρωποι είναι αδιάφοροι για το έργο του φωτογράφου και άπλα θέλουν να αρπάξουν το χρήμα. Για ανθρώπους χωρίς γνώση, που έχουν κάνει τη φωτογραφία μπουτίκ τυπωμάτων. Για όλα αυτά έχεις ευθύνη αγαπητέ φωτογράφε.

 Γιατί σωπαίνεις και δε διαμαρτύρεσαι. Όταν εκθέτεις, τιμάς με το έργο σου το χώρο και αυτόν που σε προσκαλεί. Τιμάς όμως και τον εαυτό σου. Πηγαίνουμε σε εκθέσεις, συμμετέχουμε σε εκθέσεις και ενώ βλέπουμε ότι αποθεώνουμε τη μετριότητα, σωπαίνουμε. Γίναμε όλοι λοιπόν μια ψωνάρα και μισή; 

Αναρωτηθήκαμε ποτέ αν αυτή η ρημάδα η φωτογραφία που δίπλα της βγάζουμε σέλφι σα φουσκωμένα παγόνια, εχει να πει κάτι; Τις περισσότερες φορές το πρόβλημα δεν είναι το θέμα. Αλλά αν έχουμε καταφέρει να το αποδώσουμε με τέτοιο τρόπο ώστε να έχει να πει κάτι και όχι απλά να κάνουμε μια απεικόνιση. Ο επιμελητής, ο χώρος, το τύπωμα μπορούν να αναδείξουν ή να χαντακώσουν το έργο σου.

Υπάρχουν άνθρωποι και χώροι που ξέρουν πραγματικά τι κάνουν και γιατί το κάνουν. Υπάρχουν και εκείνοι που δεν ξέρουν που πάνε τα τέσσερα και επιβιώνουν χάρη στη ψωνάρα μας. Εσύ, επιλέγεις σε ποιον θα δώσεις τα έργα σου και ναι, όταν δεν υπάρχουν προδιαγραφές ή δεν είσαι ικανοποιημένος έχεις κάθε μα κάθε δικαίωμα να διαμαρτυρηθείς.

Σοφία Δαλαμάγκα, φωτογράφος, συντάκτρια στο Φωτολόγιο 

www.sofiadalamagka.com

ΠΟΡΤΟΚΑΛΙ ΚΛΕΙΣΤΡΟ

φωτ.: Je_on Papageorgiou

Στο blog ΠΟΡΤΟΚΑΛΙ ΚΛΕΙΣΤΡΟ  θα βρείτε φωτογραφίες από τους μαθητές μας στα μαθήματα φωτογραφίας στο Cinemarian (αρχάριους και προχωρημένους). 

Θα βρείτε επίσης πληροφορίες για εκθέσεις φωτογραφίας, διαγωνισμούς, φωτο-εξορμήσεις και άλλες σχετικές ανακοινώσεις.

Αν προγραμματίζετε κάτι σχετικό μπορείτε να στέλνετε τα δελτία τύπου σας στο akatsikoudis@yahoo.com (αν έχουμε χρόνο σίγουρα θα τo αναρτήσουμε στις σελίδες μας)

Στο ίδιο email επίσης ζητήστε να γραφτείτε στην ενημερωτική μας λίστα για να μαθαίνετε έγκαιρα για ότι οργανώνουμε!