Το ντοκιμαντέρ είναι
αναμφισβήτητα ευδιάκριτο είδος που ξεχωρίζει άμεσα από τη μυθοπλασία. Κι ως
θεματολογία κι ως αισθητική. Το ότι όμως παίρνει αυτούσια κομμάτια της
πραγματικότητας δεν το κάνει να είναι το ίδιο η πραγματικότητα ή αλήθεια.
Το παζλ που σχηματίζει ο
δημιουργός του είναι η άποψή του, η ερμηνεία του, η υποκειμενική του εξήγηση
για γεγονότα που έτσι κι αλλιώς ακόμη και η επίσημη ιστορία τα παρουσιάζει
διαφορετικά στο πέρασμα του χρόνου.
Να θυμίσω ότι και το ντοκιμαντέρ
έχει αρχικά σενάριο που αλλάζει βέβαια καθώς προχωρά η έρευνα. Οι δημιουργοί
του όμως ξεκινούν συνήθως με έτοιμες ιδέες στο μυαλό τους που προσπαθούν να τις
τεκμηριώσουν με τα στοιχεία και τις μαρτυρίες που θα παρουσιάσουν.
Ζούμε σε πονηρές εποχές που οι
άπειρες πληροφορίες που έχουμε πρόσβαση δεν σημαίνουν τίποτα από μόνες τους και
βλέπουμε έτσι “ειδικούς” να έρχονται να τις ερμηνεύσουν ο καθένας σύμφωνα με τα
συμφέροντά του. Η διαπλοκή δημοσιογράφων, ακαδημαϊκών και καλλιτεχνών με την
άρχουσα τάξη είναι πια φανερή σε όλους.
Όπως η φωτογραφία ντοκουμέντο,
έτσι και το ντοκιμαντέρ παίρνει αξία από το δημιουργό του. Ποιος είναι, ποια
είναι η υπόλοιπη δουλειά του, ποιος τον χρηματοδότησε; (σπάνια τα ντοκιμαντέρ
φέρνουν χρήματα...). Ποιες είναι οι βασικές πηγές του και πόσο αναφέρετε σε
άλλες εκδοχές;
Πάντως τα περισσότερα σύγχρονα
ντοκιμαντέρ φαίνεται να είναι κοντά στην πραγματικότητα (αυτή που αφορά τους
πολλούς...) και να ακολουθούν μια ώριμη κινηματογραφική αισθητική που τα κάνει
ευχάριστα όσο και χρήσιμα.
Οι σκηνοθέτες και παραγωγοί
τους δείχνουν τους προβληματισμούς τους
για τα αδιέξοδα του πολιτισμού μας και ψάχνουν απαντήσεις. Αυτοί που επιθυμούν
συντήρηση της υπάρχουσας κατάστασης αποφεύγουν το ντοκιμαντέρ ως είδος και
προτιμούν άλλους τρόπους έκφρασης που απευθύνονται και σε περισσότερους...
Διαβάστε ακόμη: Άρθρα του Ανδρέα Κατσικούδη για τον κινηματογράφο